پذیرش نقش والدگری یکی از دوران گذار و بحرانی رشد آدمی است. برخی از افراد در این مرحله استرس شدیدی را تجربه می کنند که پیامدی طولانی دارد و برای برخی یک منبع مهم بهزیستی است. رابطه زوجین یک مسئله کلیدی پس از تولد نوزاد است. والدینی که در حال فراهم کردن خواسته ها و نیازهای نوزاد جدید میباشند زمان کمتری را با یکدیگر سپری میکنند، جر و بحث بیشتر همراه با تعاملات مثبت کمتر در رضایت از رابطه زناشویی تاثیرگذار است. با توجه به نقش والدین در سازگاری کودک با دنیای جدید، سلامت روان و بهزیستی پدران و مادران امری جدی است.
رابطه زوجین در گذار به سوی والدگری با تغییرات اساسی بسیاری روبرو خواهد شد. این تغییرات عبارتند از:
- فرآیند سازگاری با مراقبت از کودک تازه وارد، باعث کاهش پاسخهای عاطفی و حمایتی همسران به یکدیگر خواهد شد و ترکیب این امر با افزایش تعارضات، موجبات کاهش رضایت زناشویی را فراهم میآورد.
- افزایش وظایف و کارهای خانگی و وجود باورهای جنسیتی در مورد انجام وظایف روزانه باعث به وجود آمدن فشار مضاعف جسمی، روانی بر مادران میشود.
- خواستههای نوزاد تازه وارد، کارهای زیاد منزل، برهم خوردن تعادل کار و زندگی باعث میشود زوجین زمان کمتری را با هم سپری کنند و رابطه صمیمانه عاطفی و فعالیت های ارزشمند آنها کاهش یابد که اغلب با کاهش میل جنسی و صمیمیت همراه است. تحقیقات نشان میدهد در شش ماه اول تولد نوزاد 50 % زنان و 20% مردان کاهش رابطه جنسی را گزارش کردهاند و یک سوم زوجین تا 3 ،4 سال پس از تولد فرزندشان همچنان در این خصوص دچار مشکل میباشند.
-خستگی زیاد و اختلال در خواب رایج است که باعث کاهش عملکرد مثبت خواهد شد.
عوامل پیش بینی کننده تعارضات زناشویی در زمان والدگری عبارتند از:
- کیفیت رابطه زوجین و شیوه تعامل و حل تعارضات آنها با یکدیگر قبل از تولد فرزند.
- متغیرهای شخصیتی همسران.
- متغیرهای موقعیتی مانند شرایط اقتصادی ، اجتماعی
- برنامه ریزی جهت بارداری
- انتظارات و نگرش والدین از نقش های جنسیتی
- تجارب کودکی همسران.
کاهش رضایت زناشویی در این دوران در زنان بیشتر از مردان گزارش شده است که ممکن است به دلیل این باشد که معمولاً زنان تحت تاثیر دوران بارداری، زایمان و بچهداری با تغییرات شخصی، شغلی بیشتری مواجه میشوند. در نتیجه نقش مردان و پدران عزیز در کیفیت رابطه بسیار تاثیرگذار است.
بیان علاقه مرد به همسرش یکی از عوامل حمایت کننده و افزایش رضایت زناشویی در مادران میباشد. زنان بسیار نسبت به رفتار همسر خود حساس هستند و در این روزها حضور فعالانه و صادقانه مردان و همچنین تقسیم کارهای منزل باعث کاهش ادراکات ناعادلانه عاطفی در زنان خواهد شد. اگر مردان به عنوان همسر تاثیرات منفی که به علت حضور فرزند تازه وارد ایجاد شده است را تنظیم کنند و به خوبی و با روی باز و گفتگوی موثر تعارضات را مدیریت کنند زوجین سطح بالایی از رضایت زناشویی را در این دوران تجربه خواهند کرد.
از دیگر عوامل پیشبینی کننده، می توان به کیفیت رابطه قبل از تولد فرزند و برنامهریزی جهت بارداری اشاره کرد.